23 Ocak 2023
Sayı: KB 2023/02

“Savaş tanrısı” Alman silah tekeli Rheinmetall

A. Vedat Ceylan

Alman metal tekeli Rheinmetall’in adına bugünlerde daha sık rastlanır oldu. Şirket Ukrayna savaşının başlangıç aşamasında Nisan 2022’de Ukrayna’ya tanesi bir milyon Euro’nun üzerinde olan 100 kadar Marder tipi panzer göndermek için devletten izin istedi.

Rheinmetall şimdi de tanesi 3 ila 7 milyon Euro arasında değişen 40 tane Leopard tipi panzeri savaş bölgesine göndermek için Alman sermaye devletinden finans destek istiyor.

Bu şirket, Yemen’in yerle bir edilmesinden de ‘üzerine düşeni’ yapmış, Suudi Arabistan’a tank, top, bomba gibi teçhizat sağlayarak adından söz ettirmişti.

Dünü olduğu gibi bugünü de kirli olan Rheinmetall

Rheinmetall Nisan 1889’da Alman İmparatorluğu’na cephane tedarik etmek için kuruldu. Düsseldorf’ta kurulan fabrikada aynı yılın aralık ayında üretime başlandı.

Rheinmetall tekeli devletten aldığı ihaleler ve kısmen de 1891-1892’de ürettiği yekpare (dikişsiz) borular ve onun patenti sayesinde hızla büyüdü. 1896’da dünyanın ilk hızlı ateş eden silahını piyasaya sürdü. Sonraki yıllarda bu silahlarda Fransa’nın geliştirdiği ileri tekniği de kullanan şirket büyük kârlar elde etti. Şirket 1899’da Lüneburg-Heath’de Unterlüß yakınlarında bir alanı silah ve mühimmat testi için kiraladı. 50 km² büyüklüğündeki bu alan bugün hala duruyor.

1901’de iflas eden Rheinmetall el değiştirse de silah ve teçhizat üretilmesinde bugünün moda deyimiyle “portfolyo”nu geliştirerek devam ettirdi.

l. ve ll. dünya savaşları ve “altın yıllar”

Birinci Dünya Savaşı ve onu takip eden yıllarda Rheinmetall yurtdışından gelen siparişlerle de büyümeye devam etti. Birinci Dünya Savaşı’nın başlangıcında Rheinmetall, Alman İmparatorluğu’ndaki en büyük silah üreticisidir ve yaklaşık 8 bin işçi çalıştırmaktadır.

I. Dünya Savaşı’nın sonunda şirkette 9 bini kadın olmak üzere, yaklaşık 48 bin kişi çalışmaktadır.

II. Dünya Savaşı’nda şirket Hitler’e hizmette kusur etmez. Şirketin yönetiminde Nazi subaylarına yer verilir. Savaş yıllarında Rheinmetall’de çalışan sayısı 85 bine, neredeyse iki katına çıkar.

II. Dünya Savaşı’nda yenilgiye uğrayan Nazi Almanya’sında Rheinmetall’in fabrikaları bombalanarak kullanılamaz hale getirilir.

1950’ye kadar süren bir üretim yasağı olan Rheinmetall sonraki yıllarda holdinge dönüştürülür ve devlet bünyesine alınır.

“Altın yıllara” dönüş

Şimdilerde bir kolektif şirket olarak ‘hizmet’ veren Rheinmetall dünyanın dört bir yanına savaş malzemesi ihraç etmekle “ününe ün” katıyor. 

Şirketin borsadaki hisse senetleri dünyanın neresinde olursa olsun her atılan bombayla yükseliş grafiği çiziyor. Avrupa’nın ön kapısı Ukrayna’ya atılan her bomba, fırlatılan her füze, bedene saplanan her kurşunla şirket ve yatırımcıları kârlarına kâr katıyor.

Rheinmetall şimdi de Ukrayna’ya verilmesi tartışılan Leopard 2 tipi panzerleri için devletten kesenin ağzını açmasını istiyor.

Şirket, “halihazırda elimizde 22 Leopard 2 ve 88 Leopard 1 tankı var. Ancak maliyetleri birkaç yüz milyon Euro’yu bulan bu tankları, finans desteği kesinleşmeden hazır hale getiremeyiz” açıklaması yaptı.

Ukrayna uzun süredir Almanya’dan Leopard tankları talep ediyor. Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, “uluslararası koalisyonun bir parçası olarak bunu yapmaya hazır olduğunu” söylemesinin ardından bu tartışma ivme kazandı. Rheinmetall zaten dünden hazır. Her ne kadar sonuç için Almanya’nın kesenin ağzını açması bekleniyor görünse de esasen, “koşulların olgunlaşması” bekleniyor. Yani Rusya’nın kaybetmesi ufukta görünür görünmez “kurtlar sofrasında” pay kapmak için adımların ardı ardına hızlıca atılacağından kuşku duyulmamalı.

14 Ocak günü İngiltere, Challenger 2 ağır muharebe tanklarının Kiev’e vereceğini açıkladı. 

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Challenger 2 tanklarının ve ek topçu sistemlerinin sağlanmasının Ukrayna ordusunun «Rus birliklerini geri püskürtmesine» yardımcı olacağını söyledi.

İngiltere›nin bu adımı, ‘gelgit’ yaşayan Almanya Başbakanı Olaf Scholz (SPD) üzerindeki baskıyı, Ukrayna’ya savaş tankları göndermesi için arttıracağa benziyor.

Adeta bir savaş bakanı gibi çalışan Almanya’nın Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un ağzından zaten kelimeler yerine Rheinmetall’in mermileri çıkıyor.

Rheinmetall avuçlarını ovuştura ovuştura devletten kesenin ağzını açmasını bekliyor. Ve bunun çok da uzak olmadığını düşünüyor. 

Dünyanın neresine bir top bir bomba düşse, bir füze fırlatılsa, canlı-cansız her şey tankların paletleriyle yerle bir edilse, kitlesel kıyımlar yaşansa adeta bir savaş tanrısı gibi orada bitiveriyor Rheinmetall.

Almanya Maliye Bakanı’na rüşvet suçlaması

Avrupa Parlamentosu’nda patlak veren rüşvet olayından sonra şimdi de Almanya’nın trafik lambası koalisyon hükümetinin FDP’li maliye bakanın adı rüşvetle anılıyor. SPD, Yeşiller, FDP koalisyon hükümetinin “Ukrayna bu savaşı kazanmalı!” diyen küçük ortağı FDP’nin başkanı Maliye Bakanı Christian Lindner, bir bankadan rüşvet almakla suçlanıyor.

Alman medyasında çıkan haberler göre bir bankadan konut kredisi alırken yolsuzluk yaptığı iddia edilen Almanya Maliye Bakanı ve Liberal Hür Demokrat Parti’nin (FDP) Genel Başkanı Christian Lindner hakkında başsavcılığın inceleme başlattığı belirtiliyor.

Tagesspiegel Gazetesi’ne açıklama yapan başsavcılık sözcüsü, incelemenin yolsuzlukla mücadele için oluşturulan özel bir ekip tarafından yürütüldüğünü söyledi.

Haber portalı Spiegel’in Ekim ayında gündeme getirdiği iddialara göre, Maliye Bakanı Lindner, henüz bakanlık görevini üstlenmeden 2021 yılında Karlsruhe kentindeki bir bankaya ev satın almak ve yenilemek için kredi başvurusunda bulundu. Bir yıl sonra bakan olmasının ardından ise Lindner’in bankanın kuruluş yıldönümü için banka yönetimine bir tebrik mektubu gönderdiği ve bu mektuptan kısa bir sonra da satın almak istediği evin arsası ile birlikte kredi başvurusuna onay çıktığı belirtiliyor. 

Spiegel’in haberine göre, Lindner’in Berlin’de satın almak istediği iki katlı evin maliyeti arsasıyla birlikte 2 milyon 800 bin euro.

Stuttgart’ta 6 Ocak’ta yapılan FDP’nin geleneksel Dreikönigs-Treffen (Epiphany-FDP) toplantısında konuşan Maliya Bakanı Lindner, “Şu andan itibaren, zenginlik üretmek bir kez daha dağıtmaktan daha önemli olmalıdır” demişti.

Liberal bakan, her ne kadar “Zenginlik üretmenin dağıtmaktan daha önemli olduğunu” zırvalasa da zenginlik üretemeyince zengin olmanın yolunun işçi sınıfı ve emekçilerin üretim alanlarında kendi sefaletleri pahasına ürettikleri zenginliklere el koyan diğer asalaklar gibi, bakanlık forsunu kullanarak payına düşeni istemekten geri kalmadı. Kamuoyundan gelen ve giderek artan eleştirilere karşı 26 Aralık 2022 tarihinde yaptığı basın açıklamasında, “Birileri beğenmiş ya da rahatsız edici bulmuş, gerçekten umurumda değil” diyerek eksiksiz bir burjuva liberal portresinin nasıl olması gerektiğinin güzide bir örneğini sergilemişti.