İşçi eylemlerinde belirgin bir artış var. Hareketlilik giderek büyüyor. Metal sektöründe MESS’in dayatmalarına karşı metal işçileri eylemlerini sürdürüyor. ÇAYKUR’da işçiler greve hazırlanıyor. THY işçileri de grevin arifesindeler. Bir dizi fabrikada da mevzi direnişler devam ediyor.

Metal, ÇAYKUR, THY’de grev süreci başladı...

Metal işçilerinin ekonomik ve sosyal hakları budandı. Çalışma koşulları ağırlaştı. Metal işçisi, düşük ücret, ücret eşitsizliği, esnek çalışma, yoğun sömürü altında yaşamaya mahkum edildi. Bunda MESS’in dayatmacı tutumu etkili oldu.

2012-2014 yıllarını kapsayan grup toplu sözleşmelerinde de MESS aynı tutumu sürdürdü. MESS bildiğini okumaya, metal işçilerinin ekonomik ve sosyal haklarını budamaya yönelik çizgisini sürdürmeye devam etti. 8 Mart 2013 tarihinde MESS merkezinde yapılan görüşmenin ardından anlaşma sağlanamayınca uyuşmazlık zaptı tutuldu.

MESS Grup TİS sözleşmelerinde uyuşmazlık tutulması üzerine eylem ve etkinlik süreci başladı. Birleşik Metal-İş Sendikası her hafta Cuma günü protesto eylemi yapmak için düğmeye bastı. MESS’e yönelik Cuma eylemleri ülke sathına yayıldı.

Son dört yıldır ÇAYKUR’da emekli olan işçilerin yerleri doldurulmuyor. Emekli olan işçilerin, işlerini de mevcut işçiler yapıyor. ÇAYKUR işçisinin ücretleri eriyor, sosyal hakları budanıyor. Buna rağmen ÇAYKUR’un toplu sözleşmeye ilişkin dayatmacı tutumu sürüyor.

ÇAYKUR yönetimi toplu sözleşmeye yönelik gerçek dışı açıklamalar yaparak, ÇAYKUR işçisinin haklı ve meşru taleplerini emekçiler nezdinde karartmaya çalışıyor. ÇAYKUR yönetimi yaptıkları sözleşme teklifli ile işçilerin eline 2080 lira geçeceği yalanına sarılıyor. Aynı ÇAYKUR yönetimi Tek Gıda İş’ten gelen “2080 lira aylığı içeren TİS’i hemen imzalarız” açıklamasını ise suskunlukla geçiştirmeye çalışıyor.

THY yönetimi de TİS görüşmelerinde dayatmacı bir tutum sergiledi. Bunun üzerine anlaşma sağlanamadı. Arabulucuya giden görüşmelerde de anlaşmazlık sürdü. Arabulucu raporunun açıklanmasının ardından Hava-İş yönetimi THY yönetimine bir kere daha görüşme çağrısında bulundu. Sendikanın çağrısı üzerine masaya oturan THY, uzlaşmaz ve dayatmacı tutumunu sürdürdü. Anlaşma yine sağlanamadı. Hava-İş Sendikası THY’de çalışan 14 bin işçiyi ilgilendiren toplu sözleşme ile ilgili olarak grev kararı aldı.

Grev süreci ve sendika bürokratlarının tutumları…

Grevlerin öznesi olan sendikaların tutumuna bakıldığında ciddi engellerin bulunduğu rahatlıkla hissedilebilir. Grev çağrısını yükselten sendikaların tutumu ortadadır. Bu durumu daha net görmek için üç sendika şahsında yaşananlara bakmak yeterlidir.

Metalde eylemli bir süreç başlatan Birleşik Metal-İş yönetimi 2010 yılında da grev kararı almıştı. Grev başladı. Yönetim sadaka zammı dayatması ortadan kaldırılana kadar grevi sürdüreceği iddiasında bulunmuştu. Birçok fabrikada işçiler bu çağrıya üretimden gelen güçlerini kullanacaklarını söyleyerek yanıtlamışlardı. İşçiler grevi heyecanla karşılamış MESS patronlarının kölelik şartlarına boyun eğmeyeceklerini haykırmışlardı.

Metal işçileri ne istiyorlardı? İşçiler düşük ücretlerin iyileştirilmesini, çalışma saatlerinin düşürülmesini, istihdamın arttırılmasını, kuralsız ve güvencesiz çalışmanın son bulmasını, TİS’lerdeki esnek çalışma hükümlerinin kaldırılmasını istiyorlardı. MESS uzlaşmaz bir tutum alınca grev kararları işyerlerine asıldı. Bir iki işyeri greve çıkartıldı. Grevler ve eylemler daha yeni başlamıştı ki, Birleşik Metal-İş yönetimi birbiri ardına grevleri protokollerle bitirmeye başladı.

Tek Gıda-İş’in TEKEL direnişi sürecinde aldığı tutum muhtemel ÇAYKUR grevine de ışık tutacak veriler sunmaktadır. TEKEL işçilerinin 78 gün süren direnişini kırmak için Tek Gıda-İş Sendikası tüm araçları kullandı. Önce çadırları kaldırmakla işe başladı.

Çadırların kaldırılmasından sonraki süreçte, sendikal bürokrasi rolünü oynamaya devam etti. İşçilere birçok eylem sözü veren Mustafa Türkel ve ekibi sözlerini ortada bıraktılar. Birleşik bir mücadele zemini olmayınca işçiler de sendikal bürokrasiye karşı duramadılar. Bu arada 1 Mayıs’ta Taksim’de kürsü işgali ve Türk-İş işgal girişimleri gibi örnekler, öncü TEKEL işçilerinin ihanete teslim olmadığını gösteriyordu. Ancak yine de ihanet duvarı aşılamadı, işçiler bu arada birçok hak gasplarına maruz kaldılar.

Daha önce THY’de yaşananlar Hava-iş yönetiminin grev kararlılığını sürdürüp, sürdürmeyeceği konusunda yeterli veriler sunmaktadır. Hava-İş yönetimi meşru-militan mücadeleden uzak durmuş, yasal sürece endekslenmiş, direniş hattını da bu anlayış çerçevesinde ele almıştır. Bu “direniş” hattı saldırıyı püskürtmeye yetmemiş, zaman içerisinde direnişi sürdüren işçileri yılgınlığa ve yorgunluğa itmiştir. Bu durum Hava-İş yöneticilerince bilinmeyen bir gerçek olmadığına göre izlenen hat bilinçli bir yönelimin ifadesiydi.

Grev açısından belli bir mücadele pratiğine sahip olan TEKEL işçileri, Metal işçileri, THY işçileri başlı başına bir imkandır. İşçiler deneyim ve bilinç noktasında önemli avantajlara sahiptirler. Bu ise devrimci önderlik ihtiyacının yakıcılığının nedenli önemli olduğunu göstermektedir. Genel grev-genel direnişi hazırlamak için, her şeyden önce, bu imkanlara da dayanarak işçi sınıfı ve emekçiler içerisinde sistemli bir örgütlenme çalışması yapmak gerekir.

Halihazırda değişik taleplerle sürmekte olan ancak özünde sınıfın ortak taleplerini dile getiren direniş ve muhtemel grevlerle dayanışma içinde olmak ve grevleri birleştirmek için 1 Mayıs önemli bir eşiktir. Grev kararları vesilesiyle fabrikalar zemininde genel grev-genel direniş düşüncesini yaymak, çeşitli duyarlılık halkalarından yakalayarak ve öncülerden başlayarak genel grev ve direniş komitelerini oluşturmak gerekiyor. Bugün kavranması gereken halka ise grev rüzgârını 1 Mayıs’a taşımak, 1 Mayıs’ı kazanmaktır.

DİSK 1 Mayıs’ta Taksim’de!

DİSK Yönetim Kurulu, 16 Nisan günü yaptığı basın toplantısı ile 1 Mayıs 2013 hazırlık çalışmalarına ilişkin bilgi verdi.

DİSK Genel Merkez binasında yapılan basın toplantısında, genel başkan Kani Beko, yeni seçilen yönetim olarak basın emekçilerini ve katılımcıları selamladıktan sonra basın açıklamasını okudu.

“Sömürünün, savaşın, ırkçılığın ve gericiliğin kalesi Taşeron Cumhuriyeti’ne karşı alanlardayız!” başlığını taşıyan açıklamada, sermayenin işçi sınıfına, emekçilere ve başta Kürt halkı olmak üzere ezilenlere yönelik saldırılarına dikkat çekildi.

Yaşanan saldırıların başlıklar halinde ifade edildiği açıklamada “işçi sınıfının birliği ve halkların kardeşliği temelinde mücadelenin sürdürülmesi gerektiğinin bilinciyle 1 Mayıs’a gidiyoruz!” denildi.

Açıklama, 1 Mayıs günü İstanbul’da Taksim olmak üzere Türkiye’nin dört bir yanında toplumun tüm kesimleri ile alanların doldurulacağı vurgulanarak sonlandırıldı.

Toplantıda ayrıca, diğer sendika ve odalarla ile birlikte en geniş bileşenle 1 Mayıs’ı gerçekleştirmeye çaba harcandığı vurgulanarak, bunun için toplantıların sürdürüldüğü belirtildi. Mutabakata varılan kurumlarla ileriki günlerde ortak açıklama yapılacağı bilgisi verildi.

Valilikle de görüşmelerin yapıldığı, alan konusunda bir yasaklama ile karşılaşılmadığı ifade edildi. İstanbul’da 1 Mayıs Tertip Komitesi oluşturulduğu ve alan hazırlıklarının sürdürüldüğü, alanın fiziki koşulları ne olursa olsun Taksim’de kutlanacağı söylenerek toplantı bitirildi.

Kızıl Bayrak / İstanbul