Başta sağlık ve eğitim olmak üzere birçok alanda hayata geçirilen piyasalaştırma uygulamaları yargı alanında da hız kazanıyor. Bunun son örneği, yargının hızlandırılması için kurulan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) sisteminin avukatlar için paralı hale getirilmesi oldu.

Tanay: Yürütme yargı üzerinde denetim kuruyor

Adalet Bakanlığı’nın yargının hızlandırılması ve elektronik ortamda işlemlerin yapılabilmesi için kurulan ve hakim ve savcılarla birlikte avukatların ücretsiz kullanımına açılan UYAP sisteminin paralı hale getirilmesini gazetemize değerlendiren Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şube Başkanı Av. Taylan Tanay, UYAP’ın paralı hali getirilmesinde iki noktaya dikkat çekti.

UYAP’ın avukatlar için paralı hale getirilmesinin, özellikle AKP hükümeti döneminde hız kazanan “yürütmenin yargı üzerinde hakimiyet kurma çabalarının” bir parçası olduğuna dikkat çeken Tanay, bu uygulama sayesinde bakanlığın yargıyla ilgili konularda Türkiye’deki tüm dava dosyalarını inceleyebilmesini eleştirdi. Tanay, son günlerde Deniz Feneri soruşturmasıyla ilgili haberleri örnek göstererek bu gelişmelerin boşuna ortaya çıkmadığını da sözlerine ekledi. “Deniz Feneri soruşturması sürecinde, dönemin İçişleri Bakanı Beşir Atalay’ın bilgi sızdırdığı ve soruşturmayı yönlendirdiği yönünde haberler ortaya çıkıyor. Bu projeye güç veren UYAP’tır” diyen Tanay, sistemin avukatlar için paralı hale getirilmesinin de ikinci önemi nokta olduğunu belirtti.

“Yargı piyasanın hizmetine sunuluyor”

Bu uygulamanın, Türkiye’de yargı erkinin, bakanlığın ve hükümetin avukatlara bakışının göstergesi olduğuna değinen Tanay, avukatların maruz kaldıkları baskılara dikkat çekti. “Avukatlar yargının parçası ise savcı ve hakimlere sağlanan yetkiler avukatlara da sağlanmalı” diyerek sözlerini sürdüren Tanay, AKP döneminde Terörle Mücadele Kanunu (TMK) vb. uygulamalarla avukatlar üzerinde büyük bir baskı oluşturulduğunu ifade etti. TMK gerekçe gösterilerek, avukatların kendi dosyalarını inceleyememelerine tepki gösteren Tanay, yargı alanının da, sağlık ve eğitim gibi piyasanın hizmetine sunulduğunu sözlerine ekledi. “Adli yıl açılırken yargı alanında kapsamlı bir saldırı sözkonusu” diyen Tanay, yeni uygulamanın, aynı zamanda halkın savunma hakkına vurulan bir darbe anlamına geldiğini de vurguladı.

Yeni uygulama neler getiriyor?

Türkiye’de barolara kayıtlı 70.332 avukat var. Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, 5 Temmuz’da Türkiye Barolar Birliği’ne UYAP’ta avukatların yaptığı işlemlerin paralı hale getirileceğini duyurdu. Başkanlığın yazısında, avukatların duruşmaya girme dışındaki tüm işlemlerini bürolarında yaptıkları ve böylece sekreter veya yardımcı çalıştırma, özel programlar kullanma, zaman, yol, konaklama, kırtasiye ve benzeri masraflardan kurtuldukları, bu nedenle UYAP Avukat Portali sistemine para ödemeleri gerektiği savunuldu.

UYAP’ı kullanan avukatlardan alınması tasarlanan ücretler şöyle listelendi:

- Avukatların UYAP’ta kayıtlı vekaleti bulunan her bir dosya başına 3 aylık dönem için 75 kuruş sabit ücret ödemesi gerekiyor. Bu ücret 3 ayda bir peşin tahsil edilecek. Dosya bazlı abonelik yapıldığında evrak görüntüleme, evrak gönderme ve ödeme işlemlerinden ücret alınmayacak.

- İşlem bazlı abonelikte evrak görüntüleme ve ödeme başına 10 kuruş, mazeret dilekçesi başına 5 TL, duruşma listesi sorgulama başına 25 kuruş, vekaletname olmadan dosya inceleme başına 3 TL alınacak. Bunun için peşin 25 TL alınacak ve işlem yapıldıkça tahsilat yapılacak.

- UYAP üzerinden MERNİS, TAKBİS (Tapu Kadastro Bilişim Sistemi), Araç tescil sistemi gibi dış sistemlerde yapılan her bir sorgulama için 5 TL alınacak.

- Avukatın UYAP’ta kayıtlı dosyalarının safahat (durum) bilgilerinin e-posta veya kısa mesajla avukata bildirilmesi karşılığında 25 kuruş alınacak.

Kızıl Bayrak / İstanbul

ÇHD’den adli yıl eylemi

Çağdaş Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi adli yıl açılışı nedeniyle 6 Eylül günü basın açıklaması gerçekleştirdi. Adalet talebiyle gerçekleştirilen eylemin ardından avukatların karşı karşıya kaldığı keyfi uygulamalar nedeniyle ÇHD üyeleri, Cumhuriyet Başsavcısı ile görüştüler.

Çağlayan’da bulunan İstanbul Adalet Sarayı D kapısı önünde gerçekleştirilen eylemde “Yeni adli yıl açılıyor - Adaletsizlik büyüyor- Adalet için mücadeleye / ÇHD İstanbul Şubesi” pankartı açıldı.

Basın açıklamasını okuyan ÇHD İstanbul Şube Başkanı Taylan Tanay, yargı açısından bol sorunlu, hükümet-yargı çatışması açısından “sorunsuz” bir adli yılın başlayacağına dikkat çekti.

Tanay iktidar içi güç odaklarına dikkat çekerek şunları söyledi: “TÜBİTAK, YÖK, üniversiteler arası kurul, Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanlığı gibi vesayet kurumları olarak nitelendirilen kurumlara yönelik tartışma sürecinde yaşadıklarımız yine vesayet kurumları olarak nitelendirilen Danıştay, Yargıtay ve HSYK için tekerrür etmektedir. Bu tartışma süreçlerinden öğrendiğimiz iktidar içi güç odakları açısından sorunun ana halkası vesayetin merkezinde kimin oturduğudur. Yoksa kimsenin vesayetle bir sorunu bulunmamaktadır”

Avukatlar arama yaptırmadı

Açıklamanın ardından yargının sorunlarını ve çözüm önerilerini içeren 36 maddeyi kapsayan bir dosya basına dağıtıldı.

Eylemin devamında ÇHD üyeleri, adliye girişlerinde avukatlara yapılan keyfi arama dayatması ile ilgili Cumhuriyet Başsavcısı ile bir görüşme yapmak için binaya girdiler. Bu dayatmayı protesto etmek için aratma yaptırmayan ÇHD üyeleri, alkışlarla içeri girdiler. Bu sırada özel güvenlik birimleri avukatlara engel olmaya çalışsa da yaşanan kısa arbedenin ardından avukatlar içeri girmeyi başardı.

Kızıl Bayrak / İstanbul