1 Mayıs'04
Sayı: 2004/17 (09)


  Kızıl Bayrak'tan
  Emperyalist NATO Zirvesi'ne Denizler'in anısından güç ve ilham alarak hazırlanalım!
  Geleceğin devrimci 1 Mayıslar'ına doğru!..
  12 Eylül ürünü cübbeli faşist terör aygıtı olarak DGM'ler...
  Varşova polis işgali altında!
  Telekom'da özelleştirme süreci başladı!
  Emperyalizme karşı mücadele programı ve EMEP
  BDSP'nin "İşçilerin birliği, halkların kardeşliği!" pikniği başarıyla gerçekleştirildi...
  Mamak BDSP 1 Mayıs çalışmalarından...
  "Kamu Reformu", sendikalar ve KESK'in tutumu
  TKİP, geçmişin devrimci mirasının biricik gerçek savunucusu ve temsilcisidir
  Irak halkı emperyalist barbarlığa teslim olmuyor
  Siyonistler Arafat'ı ölümle tehdit ediyor!
  İsrail barışın bedelini ödemek istemiyor"
  ABD emperyalizminin Kosova planları
  Medya: "Güç bende artık"!
  Eğitim-Sen Ege Bölge toplantısı yapıldı...
  Kıbrıs ve Annan Planı
  Bültenlerden...
  Bir roman: "Direnen Haliç"
  İsrail: Bir Büyük Cephanelik
  Mücadele postası

Bu sayının PDF formatını download etmek için tıklayın



 
Bir roman: “Direnen Haliç”

“Tüm işçi sınıfı adına savaşıyordu. Şimdinin değil, geleceğin insanının! Geleceğin insanı şimdiden doğuyordu. Mücadele ettikçe yetişiyordu. Çocuktu daha. Yaşadıkları toplumun içinde; bencil, kendisinden başkasını düşünmemeye koşullanmış, maddi çıkarlarının peşinde, tek başına koşmaya çabalayan işçiler arasında yetişiyordu. Hayat, yaşadıkları gerçek, onlara acı deneylerin sonunda maddi çıkarlarının toplumun çıkarlarından ayrı olamayacağını öğretecekti. Yığınlar, çoğu kere kendi çıkarlarının tüm toplumun çıkarlarıyla eş olduğunu bilmeden başlıyorlardı mücadeleye. Yaşamın kendisi çeşitli yollardan zorluyordu onları buna. Başlangıçta bir avuç insan bilincinde oluyordu bunun. Yığınlarsa mücadele içerisinde görüyordu bu gerçeği. Gerçeğin tüm¨nü keşfetmeleri ise uzun bir süreçti. Önce kendi çıkarlarının fabrikadaki işçilerle, sonra tüm fabrikalardaki işçilerle, sonra tüm dünyadaki insanlarla...”

Romanları yazıldıkları dönemlerin tanıkları olarak da düşünmek gerekir. Satır aralarında yazıldıkları döneme ait birçok şey bulmak mümkündür. O dönemin toplumsal-siyasal atmosferini, bu atmosferin kitleler ve tek tek insanlar üzerindeki etkilerini yansıtırlar.

‘70’li yıllar tüm dünyada toplumsal hareketlenmelerin yaşandığı bir dönemdir. Türkiye’nin de bu atmosferden fazlasıyla etkilendiğini biliyoruz. Bu süreçte, sınıf içerisinde de belli arayışlar, hareketlenmeler yaşanıyor. “Direnen Haliç” romanı da yazıldığı dönemin atmosferi içerisinde işçi sınıfının uyanışını, yaşanan direnişleri, bunların tek tek işçiler üzerinde ve toplamında sınıfın bilincinde yarattığı etkileri anlatan bir roman.

Roman Haliç’in bitimindeki Alibeyköy’de bulunan üç fabrikadaki direnişin öyküsü... 1975’te Sungurlar Kazan Fabrikası’nda yaşananlar temel alınarak yazılmış, ancak bir belge niteliği taşımıyor.

Kitabın ilk bölümü döküm fabrikasındaki direnişte yaşananları anlatıyor. Sermaye sınıfının direnişi bitirmek için başvurduğu kirli, kanlı yöntemleri yer yer dehşete düşerek okuyoruz. Kimi zaman polisi, jandarmayı işçilerin üzerine sürüyor, kimi zaman tuttukları adamlarla grev çadırına ateş açtırıyor, kimi zaman kiralık katillerle direnişçi işçileri öldürtüyor, direnişin diğer fabrikalara yayılmasını önlemek için silahlı adamlar tutup yerleştiriyor fabrikalara, her türlü alçakça yola başvuruyor. Büyük ve küçük kazan fabrikalarının işçileri yanlarındaki döküm fabrikasındaki direnişi merakla izliyorlar. Döküm işçilerinin direnişi, patronun kirli oyunlarına, ödenen ağır bedellere rağmen kazanımla sonuçlanıyor.

Romanın ikinci bölümü de döküm işçilerinin mücadelelerinden öğrenen küçük kazan fabrikası işçilerinin direnişiyle başlıyor. Küçük kazan fabrikası işçileri, örgütlü bulundukları uzlaşmacı-ihanetçi çizgideki sendikayı değiştirerek; ileri, mücadeleci bir çizgiye sahip sendikada örgütlenmeye çalışıyorlar. Bu durum patronun kulağına gidince de bu işe öncülük eden işçileri işten çıkartılıyor. Direniş böylece başlıyor. Ardından büyük kazan fabrikasına sıçrıyor. Sonra fabrika işgalleri, jandarmayla karşı karşıya gelişler, işverenin çeşitli oyunları, ihanetler, grev kırıcıları, yürüyüşler, mitingler...

Romanda anlatılan birçok olay bizlerin de fabrika çalışmasında sıkça karşılaştığımız şeyler, kişilerin bir çoğu da yine rastladığımız tipler. Roman işçilerin karakterlerini oldukça iyi yansıtmış. Romanın ana karakteri Birol, o dönemin toplumsal-siyasal atmosferinden etkilenen, fabrikasındaki gelişmelerle birlikte öne çıkan doğal bir öncü işçi. Vinççi Kazım iyi çizilmiş yalaka, laf taşıyan, fırsatçı, ikiyüzlü, patron yanlısı bir tip. Kendi sınıfına ihaneti, patrona yaltaklanmayı bir yaşam biçimi haline getirmiş. Yine fabrika çalışmasında karşılaştığımız tiplerden biri olan Mehmet yaşadığı tüm sorun ve sıkıntıları bireysel olarak algılayan ve o şekilde çözmeye çalışan bir başka karakter. Yücel Aydın da direnişe destek veren bir stajyer öğrenci. Onda da küçük-burjuva sınıf konumunun getiriği davranış biçimlerini rahatlıkla görebiliyoruz. Kitaplarda okuduğu işçi sınıfını gerçek yaşamda bulamayınca işçi sınıfından ve davasından vazgeçen, bir hareketlilik olduğundaysa onun peşinden sürüklenen tipik bir küçük-burjuva yarı aydın. Ateş, genç bir kadın işçi. Postabaşı olan babası, patronun direnişçi işçilere saldırmak için kullandığı bir piyon, ancak Ateş safını iş&ccedl;ilerden yana belirleyen bir işçi. Romanda irili ufaklı birçok karaktere yer verilmiş. Hepsine burada değinmek mümkün değil.

Romanın belli eksiklikleri de yok değil. Kendiliğinden bilinç unsuru biraz fazla abartılmış. Elbette işçi sınıfı, çalışma yaşamı içerisinde belli bir bilinç kazanır, ancak bu devrimci bir önderlikle buluşabildiği ölçüde gelişir. Romanda böyle bir boşluk, ya da belirsizlik var diyebiliriz. Bunun o dönemin temel sorunu olan, sınıfın devrimci partisinin olmayışından kaynaklandığı da düşünülebilir.

Lenin’in de söylediği gibi “Mücadele bir okuldur” ve “Direnen Haliç”te işçiler mücadele içerisinde bir sınıf olarak hareket etmeyi öğreniyorlar. Artık kazan fabrikası işçileri eski işçiler değildir. En büyük kazanımları da bu oluyor.

Romanla ilgili son bir nokta daha. Romanın yazarı Nejat Elibol aynı zamanda bir işçi o günlerde. Bir işçi olmasaydı belki de bize böylesine canlı bir şekilde solutamazdı fabrika ortamını. Nejat Elibol, “Direnen Haliç” romanıyla, Sungurlar Kazan Fabrikası’ndaki direnişi, eski gazete sayfalarında kalmaktan, unutulmaktan kurtararak, yaşandığı dönemin canlılığıyla belleklerimize kazımayı başarıyor.

Zevkle okunacak, derslerle dolu, sürükleyici bir roman “Direnen Haliç”...

Yine romandan bir alıntıyla bitirelim sözümüzü: “İçimizdeki mücadele gücünü öldüremezler; o ölümsüzdür. Kaynağı onların erişemeyeceği bir yerdedir. Çağlar boyu tüm ezilmişlerin acısından, geleceğin cennetinin umuduna kadar uzayan büyük bir gövdedir. Sönmeyen bir ateştir: İnsanlığın sonuna dek yanacak bir ateş.”

G. Ökçe



İşçilere 1 Mayıs çağrı bildirilerinden...

Kardeşler!

Dünyanın jandarması olan ABD Ortadoğu’yu halkların kanıyla sulamaya devam ediyor. Onun sağ kolu olan İsrail ise yiğit Filistin halkını dünyanın gözü önünde katlediyor. Hepiniz de biliyorsunuz ki MAKEL üretiminin %30’u İsrail’e ihraç ediliyor. Yani MAKEL patronunun İsrail’den aldığı her kuruş Filistin halkının, Filistinli çocukların kanına bulanmıştır.

Ortadoğu’da dökülen kanda, Türkiye’yi yöneten işbirlikçi sermaye iktidarının da payı bulunuyor. Çünkü gözü dönmüş katil Amerika’yla işbirliği yapıyor, onun suç ortağı oluyor. Bu suç ortaklığının yeni bir halkası Haziran ayında NATO Zirvesi’nin Türkiye’de yapılacak olmasıdır. Dünyanın gelmiş geçmiş en büyük barbarlarının saldırı ve savaş örgütü olan NATO 28 Haziran’da İstanbul’da toplanacak. Ne için? Yeni işgal ve saldırı planları yapmak için.
MAKEL işçileri!

Bu nedenlerden dolayı, bu yıl 1 Mayıs, Türkiye işçi ve emekçileri için ayrı bir önem taşımaktadır. 1 Mayıs’ta alanlara çıkarak taleplerimizi en güçlü şekilde dile getirmeli, kardeş halklarla dayanışma içinde olduğumuzu haykırmalıyız. Ücretli kölelik düzenine karşı kavga bayrağını yükseltmeli, Irak ve Filistin halklarının kanını döken katil sürülerine dur demeliyiz.

1 Mayıs’ı yaratan işçiler bizi yeniden kavgaya çağırıyor. Onların yarattığı direniş ve mücadele geleneğine sahip çıkmalı, onların büyük bedeller ödeyerek kazandığı haklarımızı mücadele ederek gerekirse bedel ödeyerek korumalıyız. Sefalete ve köleliğe mahkum edilen işçiler olarak 1 Mayıs alanlarını zaptetmeliyiz!1 Mayıs’ta alanlara!

(BDSP’li Metal İşçileri’nin MAKEL işçilerine 1 Mayıs çağrı bildirisinden...)

Samet işçileri, kardeşler!

28 Haziran günü İstanbul’da toplanacak NATO Zirvesi’nde emperyalistler ve onların uşakları, halklara yeni acılar getirecek savaş ve işgal planlarını görüşecekler. Emperyalistlerin kendi kirli çıkarları çerçevesinde gerçekleştireceği bu zirveye Türkiye işçi sınıfı ve emekçileri olarak geçit vermeyelim. Bu nedenle “Emperyalist savaş aygıtı NATO’ya geçit yok!” şiarıyla 1 Mayıs alanında yerimizi alalım.

Kardeşler! Sermayenin kölelik düzenine karşı öfkemizi 1 Mayıs’ta alanlarda haykıralım. Emperyalistlerin kardeş Irak halkını boğazlamasına seyirci kalmayalım, direnen Irak halkının yanında olduğumuzu göstermek için 1 Mayıs’ta alanlarda olalım. 28 Haziran’daki NATO Zirvesi’ne geçit vermeyeceğimizi ilan edelim. “İşçilerin birliği, halkların kardeşliği” düşüncesi ile 1 Mayıs’ta alanlarda yerimizi alalım!

(BDSP’li işçiler’in Samet işçilerine
1 Mayıs çağrı bildirisinden...)